Jabłka to jedne z najstarszych uprawianych owoców na świecie. Ich historia sięga tysięcy lat wstecz — pierwsze ślady dzikich jabłoni pochodzą sprzed około 4–10 tysięcy lat i odnaleziono je w Azji Środkowej, na terenach dzisiejszego Kazachstanu.
To właśnie tam, u podnóża gór Tien-szan, rośnie dzika jabłoń Malus sieversii, uznawana za przodka wszystkich współczesnych odmian jabłek. Z czasem ludzie zaczęli wybierać i uprawiać te owoce, które były najsmaczniejsze i najbardziej odporne, co doprowadziło do powstania ogromnej różnorodności gatunków.
Jabłka odegrały też ważną rolę w kulturze. W mitologii greckiej były symbolem miłości i piękna (pamiętacie słynne "jabłko niezgody"?), a Rzymianie już w I wieku naszej ery uprawiali je na dużą skalę. W średniowieczu jabłonie rozpowszechniły się w całej Europie, a wraz z odkryciami geograficznymi trafiły także do Ameryki Północnej, gdzie stały się jednym z najważniejszych owoców dla kolonistów.
Dziś jabłka są nieodłącznym elementem kultury (bo kto nie zna historii o jabłku, które zainspirowało Newtona do odkrycia prawa grawitacji?), kuchni i gospodarki wielu krajów. Polska, dzięki idealnym warunkom klimatycznym i wielowiekowej tradycji sadowniczej, stała się prawdziwą jabłkową potęgą – zarówno na skalę europejską, jak i światową.
Jabłka to także jeden z najbardziej rozpoznawalnych i lubianych owoców na świecie – znajdziemy je niemal w każdym sklepie, sadzie czy ogrodzie. Ale mimo ich codziennej obecności w naszym życiu, czy na pewno zdajemy sobie sprawę z tego, jak bardzo są one niezwykłe?
Oto 4 ciekawostki o jabłkach, które Cię zaskoczą!
1. Istnieje ponad 7 500 odmian jabłek!
Tak, to nie pomyłka – na całym świecie uprawia się ponad 7 500 różnych odmian jabłek - dla kontrastu gruszka ma ich około 3 000 tysiący! Różnią się one nie tylko kolorem i kształtem, ale przede wszystkim smakiem i przeznaczeniem. Niektóre idealnie nadają się do jedzenia na surowo, inne do pieczenia, a jeszcze inne do produkcji wina, cydru czy musów.
W Polsce najpopularniejsze są takie odmiany jak Szampion, Ligol, Jonagold czy Idared – ale coraz częściej powracają też stare (jak Antonówka, Kosztela czy Złota Reneta), zapomniane odmiany o wyjątkowym smaku i aromacie.
2. Jabłka nie toną w wodzie
Zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego jabłka unoszą się na powierzchni wody? Odpowiedź jest prosta – około 25% objętości jabłka to powietrze. Dzięki temu jabłko ma mniejszą gęstość niż woda i nie tonie.
3. Jabłka mają naturalny wosk
Niektóre odmiany jabłek wytwarzają naturalną warstwę wosku, która chroni je przed wysychaniem i działaniem mikroorganizmów. To swoisty "płaszcz ochronny", który pozwala owocom dłużej zachować świeżość - dlatego też jabłka możemy jeść cały rok.
W handlu często dodatkowo pokrywa się jabłka jadalnym woskiem, który nie tylko je zabezpiecza, ale też nadaje im połysk i poprawia wygląd. Nie trzeba się jednak tego obawiać – to w pełni bezpieczna praktyka, stosowana na całym świecie.
4. Polska to jabłkowa potęga
Czy wiesz, że Polska jest jednym z największych producentów jabłek na świecie? Regularnie zajmujemy pierwsze miejsce w Europie i znajdujemy się w ścisłej czołówce globalnej.
Najwięcej jabłek uprawia się w rejonie Grójca, często nazywanym "sadowniczym sercem Polski". Rocznie produkujemy miliony ton jabłek, z czego ogromna część trafia na eksport – do krajów Unii Europejskiej, ale też do Azji, Afryki i na Bliski Wschód.
Dostęp do serwisu tylko dla osób pełnoletnich.